Washington Post’un haberine göre Donald Trump yönetiminde dolaşan bir 38 sayfalık rapor, savaş sonrası Gazze için oldukça tartışmalı bir plan öngörüyor. “Gaza Reconstitution, Economic Acceleration and Transformation Trust” (GREAT Trust) adı verilen öneri, ABD’nin en az 10 yıl boyunca Gazze’yi bir tür vesayet yönetimi altına almasını ve yaklaşık 2 milyon Filistinlinin “gönüllü” olarak yerinden edilmesini içeriyor. Bu plana göre Filistinlilere, arazileri karşılığında blok zincir tabanlı dijital tokenler verilecek. Söz konusu tokenler daha sonra daire sahibi olmak veya başka bölgelere taşınmak için kullanılabilecek.
Yerinden edilme ve dijital token tartışmaları
Plan kapsamında Gazze halkına dört yıl boyunca kira desteği ve gıda yardımı sağlanacağı, ayrılan her kişiye 5.000 dolar verileceği belirtiliyor. Öte yandan bu yaklaşım, uluslararası hukuk açısından büyük tepki topladı. Amerikan-İslam İlişkileri Konseyi (CAIR), “Filistin topraklarının dijital token yoluyla kitlesel şekilde gasp edilmesi, ahlaki açıdan kabul edilemez ve uluslararası hukuka aykırı bir savaş suçu niteliğindedir.” açıklamasında bulundu. Eleştiriler, planın “gönüllülük” kavramını zedeleyerek toplu nüfus kaydırmayı hedeflediğine dikkat çekiyor.
Blok zincir üzerinde mülkiyet kaydı ve finansman modeli
GREAT Trust planı, blok zincir teknolojisini merkeze alıyor. Arazi tokenizasyonu sayesinde Gazze topraklarının parçalı mülkiyete bölünmesi, bu tokenlerin yatırımcılara satılması ve elde edilen gelirin yeniden inşa ile insani yardımlara aktarılması öngörülüyor. Tokenler aynı zamanda ikinci el piyasada alınıp satılabilecek ve bu sayede küresel yatırımcıların Gazze üzerinden spekülasyon yapmasının önü açılacak. Planda ayrıca gelecekte kurulacak bir “Filistin Varlık Fonu” ile tokenlerden elde edilen gelirlerin uzun vadeli şekilde Gazze halkına aktarılması öneriliyor.
Yapay zekâ ile donatılmış “akıllı şehirler” ve mega projeler
Trump yönetimiyle ilişkilendirilen rapor, Gazze’nin altı ila sekiz arasında yapay zekâ destekli “akıllı şehir” ile yeniden inşa edilmesini öngörüyor. Bu şehirlerde tüm hizmetlerin kimlik tabanlı dijital sistemlerle yönetilmesi planlanıyor. Ayrıca mega projeler arasında yeni limanlar, otoyollar, demiryolu hatları, yapay ada turizm kompleksleri, Elon Musk temalı “akıllı üretim bölgesi” ve bir yapay zekâ veri merkezi yer alıyor. Trump daha önce Gazze’yi “Ortadoğu’nun Rivierası” yapma fikrini dile getirmişti ve ailesinin kripto sektörüyle artan yakınlığı bu planın arkasındaki motivasyonu güçlendiriyor.
