Kripto piyasasında davranışsal bir dönüşüm yaşanıyor. MEXC Research’ün 780 binden fazla kullanıcı verisine dayanan yeni analizine göre, 18-27 yaş arası yatırımcıları kapsayan Z kuşağının %67’si yapay zeka destekli alım-satım araçlarını aktif olarak kullanıyor veya bu araçları benimsemiş durumda. Rapor, genç yatırımcıların bu teknolojiyi yalnızca işlem kolaylığı için değil, duygusal kararları azaltmak ve volatiliteyi yönetmek için stratejik biçimde devreye aldığını ortaya koyuyor.
Yapay zeka, Z kuşağı için temel araç haline geldi
2025 ikinci çeyrek verilerini kapsayan rapora göre, Z kuşağı yatırımcılarının üçte ikisi son 90 gün içinde en az bir yapay zeka botu veya kural tabanlı stratejiye başvurdu. Bu kullanıcıların %22,1’i ise ayda dört kezden fazla yapay zeka tabanlı araçlarla etkileşime giriyor. Z kuşağı, MEXC platformundaki tüm AI bot aktivasyonlarının %60’ını oluşturuyor ve ayda ortalama 11,4 gün boyunca bu araçları kullanıyor; bu da 30 yaş üstü kullanıcıların iki katı.
Yapay zeka kullanımındaki farkındalık da dikkat çekiyor. Genç yatırımcıların %73’ü yalnızca volatilitenin yükseldiği dönemlerde botları aktive ediyor, düşük hacimli yatay piyasalarda ise devre dışı bırakıyor. Bu durum, yapay zekanın “her koşulda çalışan otomatik sistemler” değil, bilinçli ve koşula bağlı stratejik araçlar olarak kullanıldığını gösteriyor.
Duygusal kontrol ve stratejik delegasyon: Z kuşağının farkı
Araştırma, yapay zekanın sadece işlem aracı değil, aynı zamanda duygusal baskı karşısında bir tampon görevi gördüğünü ortaya koyuyor. Bot kullanan yatırımcılar, manuel işlem yapanlara kıyasla panik satışlarında %47 daha az eğilim gösteriyor. Gen Z yatırımcıları kuralları önceden belirlenmiş otomasyon sistemleri kurarak karar süreçlerinden geri çekiliyor ve böylece zihinsel yorgunluğu azaltıyor.
Bu yaklaşım, raporda “yapılandırılmış delegasyon” olarak tanımlanıyor ve dijital iş ortamlarındaki davranış biçimleriyle paralellik taşıyor. Resume.org’un 2025 tarihli araştırmasına göre, Z kuşağındaki çalışanların %50’si ChatGPT gibi araçları bir “çalışma arkadaşı” ya da “dijital yardımcı” olarak tanımlıyor.
Risk yönetimi yeniden tanımlanıyor
Yapay zeka destekli alım-satım araçları yalnızca hız kazandırmakla kalmıyor aynı zamanda yatırım disiplinini güçlendiriyor.
Z kuşağı yatırımcıları:
- Büyük piyasa olaylarından sonraki ilk 3 dakikada impulsif işlem yapma oranında 1,9 kat daha düşük
- Stop-loss ve take-profit stratejilerini kullanma oranında 2,4 kat daha yüksek
- MEXC iç volatilite endeksine göre bot kullanımının %58’i ani oynaklık artışlarında gerçekleşti
Bu veriler, duygusal kararların tetiklendiği anlarda yapay zekanın bir “güvenlik valfi” gibi çalıştığını ortaya koyuyor.
Z kuşağı ile Y kuşağı arasındaki yatırım farkı keskinleşiyor
MEXC’nin kuşaklar arası karşılaştırması, yatırım yaklaşımında yapısal bir ayrım olduğunu ortaya koyuyor. Y kuşağı, manuel analiz, grafikler ve uzun vadeli yatırım tezlerine dayalı stratejiler geliştirirken, Z kuşağı alım-satım süreçlerine Discord veya TikTok’taki gibi hızlı, arayüz odaklı bir yaklaşım getiriyor. Rapora göre, otomasyonu piyasa duyarlılığına ve kişisel stres düzeyine göre açıp kapatmaları, onların yatırım tarzını daha çevik ve dinamik kılıyor.
Buna karşın rapor, bu yaklaşımın kör güvene dönüşmemesi gerektiği uyarısında da bulunuyor. Algoritmik önyargılar, hatalı veri kümeleri ve şeffaf olmayan model yapıları, yapay zeka temelli işlemlerde sistemik riskler yaratabileceği konusunda da uyarıyor.
