Kripto varlıklarla yatırım yaparak vatandaşlık veya oturum izni almak, artık sadece bir hayal değil. 2025 itibarıyla Vanuatu, El Salvador, Portekiz ve Karayipler'deki bazı ülkeler, Bitcoin ve stablecoin ile yapılan yatırımları kabul eden göçmenlik programları sunuyor. Giderek daha fazla ülke, dijital varlık sahiplerini hedefleyen özel programlar geliştiriyor.
Vanuatu
Vanuatu, hızlı vatandaşlık süreciyle öne çıkıyor. Yaklaşık 30-60 gün içinde sonuçlanan başvurular için 130.000 dolar bağış yeterli oluyor. Devlet doğrudan kriptoyu kabul etmese de lisanslı aracı kurumlar Bitcoin ve stablecoin ödemelerini alıyor, süreci fiat para ile tamamlıyor. Vanuatu ayrıca vergi avantajları, çift vatandaşlık hakkı ve 90’dan fazla ülkeye vizesiz seyahat gibi fırsatlar sunuyor.
Dominika ve Saint Lucia
Dominika ve Saint Lucia, yatırım yoluyla vatandaşlık programlarında kriptoyla ödeme kabul eden ajanslar aracılığıyla başvuru alıyor. Dominika'da 200.000 dolar, Saint Lucia’da ise en az 240.000 dolarlık katkı gerekiyor. Bu ülkeler kısa sürede işlem sonuçlandırırken; AB, Birleşik Krallık, Singapur gibi bölgelere vizesiz erişim sağlıyor.
Portekiz
Portekiz’in Golden Visa programı, artık gayrimenkul yerine yatırım fonları ve girişim destekleriyle şekilleniyor. Kripto destekli fonlar aracılığıyla yapılan en az 500.000 euroluk yatırımla, başvuru sahipleri AB'de oturum ve beş yıl sonunda vatandaşlık hakkı elde edebiliyor. Fonlar doğrudan kripto kabul etmese de BTC ve stablecoin varlıklar lisanslı aracılar yoluyla fiat'a çevrilerek kullanılabiliyor.
El Salvador
El Salvador’un Tether ile birlikte başlattığı “Freedom Visa” programı, tamamen kripto tabanlı bir vatandaşlık modeli sunuyor. 1 milyon dolarlık BTC veya USDT yatırımıyla oturum ve hızlandırılmış vatandaşlık hakkı tanınıyor. Yıllık yalnızca 1.000 başvuru kabul ediliyor. Süreç tamamen çevrimiçi yürütülüyor ve fiziksel ikamet şartı bulunmuyor.
Kazakistan ve St. Kitts & Nevis
Kazakistan 2025'te 10 yıllık yenilenebilir oturum programını başlattı. Henüz doğrudan kripto kabul etmese de BTC ve ETH gibi varlıkların fiat’a dönüştürülmesiyle başvuru süreci tamamlanabiliyor. Öte yandan St. Kitts & Nevis, kripto varlıkları artık servet beyanında geçerli kabul ederek bir ilki gerçekleştirdi.
Göç ve dijital varlıklar kesişiyor
Kriptoyla vatandaşlık veya oturum almak isteyenler için süreç yalnızca yatırım değil aynı zamanda şeffaflık, regülasyonlara uyum ve profesyonel destek gerektiriyor. KYC/AML prosedürleri, kaynak ispatı ve detaylı denetim süreçleri programların temel unsurlarını oluşturuyor. Ayrıca ülkelerin vatandaşlık politikalarında yaşanabilecek yasal değişiklikler de başvuru sahiplerinin sürecini doğrudan etkileyebilir.