Birleşik Krallık Ulusal Suç Ajansı (NCA), Londra, Moskova ve Dubai arasında faaliyet gösteren milyarlarca dolarlık bir kripto para aklama ağını ortaya çıkardı. Operasyon, yaptırım uygulanan bireyler ve uluslararası suç örgütlerinin kripto para kullanarak finansal sistemleri nasıl suistimal ettiğini gözler önüne serdi.
Şebekenin yapısı ve işleyişi
NCA’nın “Operasyon Destabilize” adını verdiği soruşturma, Smart ve TGR adlı iki şirketi merkezine aldı. Bu şirketler, Rus casuslar, İrlandalı uyuşturucu kaçakçıları ve fidye yazılımı gruplarının da aralarında bulunduğu küresel suçlulara finansal hizmet sağladı.
Şirketler, suçluların fiziksel nakit paralarını toplayarak, karşılığında kripto para (çoğunlukla ABD dolarına sabitlenmiş Tether) transfer etti. Bu yöntem, hem suçluların nakitlerini aklamalarına hem de yaptırımları delerek ekonomik sistemlere erişim sağlamalarına olanak tanıdı.
Operasyon kapsamında:
- Şebekenin 30’dan fazla ülkede faaliyet gösterdiği tespit edildi.
- Şirketlerin, Rusya’nın Ukrayna işgalinde kullandığı askeri teçhizatın satın alınmasına finansman sağladığı ortaya çıktı.
- 55 farklı noktada nakit para toplama operasyonları düzenlendi.
- Ağın hizmet verdiği en dikkat çekici müşteriler arasında Kinahan Karteli ve çeşitli fidye yazılım grupları yer aldı.
NCA Operasyonlar Genel Müdürü Rob Jones, bu operasyonun “ajansın şimdiye kadar gerçekleştirdiği en büyük kara para aklama operasyonu” olduğunu belirtti. Jones, şebekeyi “McMafia’dan Narcos’a, oradan casusluk hikâyelerine kadar her şeyi içeren bir ağ” olarak niteledi.
Her yıl Birleşik Krallık’ta ya da ülke üzerinden yaklaşık 100 milyar sterlinden fazla para aklandığı, bunun da 5 milyar sterline kadar olan kısmının kripto paralar aracılığıyla gerçekleştirildiği tespit edildi. NCA yetkilileri, Covid-19 pandemisi sırasında seyahat kısıtlamalarının nakit taşımayı zorlaştırmasıyla birlikte kripto paraların kara para aklamada kullanımının önemli ölçüde arttığını belirtti.
Operasyon, Rus elitlerin ve casuslarının yaptırımları aşmak için kripto paralara yöneldiğini de ortaya koydu. Örneğin:
- Şebekenin kullandığı adresler, İngiltere ve ABD tarafından yaptırım uygulanmış Garantex gibi borsalarla bağlantılıydı.
- Smart ağı, İngiltere’deki bir Rus medya kuruluşuna gizlice para aktarılmasını sağladı.
- TGR’nin sahibi Ekaterina Zhdanova, ABD Hazine Bakanlığı tarafından 2022’de yaptırıma tabi tutulmuştu ve şu anda Fransa’da gözaltında bulunuyor.
ABD Federal Soruşturma Bürosu (FBI), Uyuşturucuyla Mücadele Dairesi (DEA), Fransız ve İrlanda polisi gibi uluslararası kurumlarla işbirliği içinde yürütülen operasyonun sonucunda 84 kişi tutuklandı ve milyonlarca sterlin değerinde nakit ve kripto varlığa el konuldu. Şebekeye bağlı beş kişi ve birçok şirket ABD tarafından ekonomik yaptırımlara tabi tutuldu.
