2025 yazında kripto piyasalarında yatırımcı davranışlarında dikkat çekici bir değişim yaşanıyor. Binance, KuCoin, Upbit gibi önde gelen merkezi kripto para borsalarının işlem hacimleri ciddi şekilde gerilerken, yatırımcıların merkeziyetsiz borsalara (DEX) yöneldiği gözlemleniyor.
Wu Blockchain tarafından yayımlanan son rapora göre, haziran ayında merkezi borsalarda hacim düşüşü yaygın şekilde hissedildi. MEXC’de işlem hacmi %44 azalırken, KuCoin’de %42, Upbit’te ise %39’luk düşüş kaydedildi. Bu platformların özellikle Güney Kore ve Güneydoğu Asya’daki bireysel yatırımcılar tarafından yoğun kullanılması, bölgedeki spekülatif sermayede bir geri çekilmeye işaret ediyor.
Buna karşılık HTX (%15), Kraken (%16) ve Binance (%22) gibi platformlar daha sınırlı kayıplar yaşasa da Binance’teki %20’yi aşan düşüş, genel yatırımcı güveninde bir temkinliliğin hakim olduğunu gösteriyor.
DEX’ler yükselişte, yatırımcı tercihi değişiyor
DEX’lerdeki yükseliş, bu değişimin en net işareti olarak öne çıkıyor. DefiLlama verilerine göre haziran ayında DEX işlem hacmi yaklaşık 391 milyar dolara ulaştı. Her ne kadar bu rakam mayıs ayına kıyasla hafif bir gerilemeye işaret etse de 2024’e göre büyük bir büyüme gösteriyor.
Merkeziyetsiz platformların sunduğu gizlilik ve kullanıcı kontrolü, yatırımcılar açısından daha cazip hale geliyor. Özellikle CZ’nin önerdiği sürekli vadeli işlemler için ‘dark pool’ modeli gibi yeni gizlilik odaklı yapılar, bu eğilimi destekliyor.
Kış değil, duraklama dönemi
Borsalardaki hacim düşüşü, 2022’deki kripto kışı gibi bir çöküş döneminden ziyade, beklentilerin yeniden şekillendiği bir geçiş süreci olarak değerlendiriliyor. Spot Bitcoin ETF’lerinin etkisinin azalması, net bir yükseliş katalizörünün bulunmaması ve süregelen jeopolitik riskler, yatırımcıları temkinli davranmaya yöneltiyor.
Ayrıca profesyonel yatırımcıların makroekonomik sinyalleri izleyip yeniden piyasaya giriş için uygun zemini bekledikleri belirtiliyor. Bu bağlamda token kilit açılışları, Layer-2 projelerindeki gelişmeler ve özellikle ABD ile Avrupa’daki düzenleyici adımların üçüncü çeyrek sonu ve dördüncü çeyrek başında belirleyici olması bekleniyor.
