Ekonomik krizle boğuşan Bolivya, geleneksel para birimlerine alternatif olarak kripto para kullanımını teşvik etmek amacıyla El Salvador ile önemli bir anlaşma imzaladı. Bolivya Merkez Bankası’nın dün günü yayımladığı mektupta, kriptonun "güvenilir ve uygulanabilir bir alternatif" olarak değerlendirildiği vurgulandı. İki ülke, kripto politikalarının geliştirilmesi, istihbarat araçlarının paylaşılması ve finansal sistemin dijitalleştirilmesi konularında iş birliği yapacak.
Anlaşma, Bolivya Merkez Bankası Geçici Başkanı Edwin Rojas Ulo ile El Salvador Dijital Varlıklar Ulusal Komisyonu (CNAD) Başkanı Juan Carlos Reyes García tarafından imzalandı. Anlaşma süresiz olarak yürürlüğe girdi ve Bolivya’nın Haziran 2024’te yıllardır süren kripto yasağını kaldırmasının ardından gelen en somut adım oldu.
Kriptoya dönüş ve büyüyen ticaret hacmi
Bolivya’da Haziran 2024’te kripto yasağının kaldırılmasından sonra işlem hacimleri ciddi oranda arttı. Merkez Bankası verilerine göre yasağın kalkmasından sonraki üç ayda kripto işlem hacmi 46,8 milyon dolara ulaşarak aylık ortalamada 15,6 milyon dolara çıktı. Bu rakam, önceki 18 ayın ortalamasının iki katı. 2025 yılının ilk yarısında toplam işlem hacmi ise 294 milyon dolara ulaştı.
Kriptoya olan bu yönelim yalnızca bireysel yatırımcılarla sınırlı değil. Mart ayında petrol şirketi Yacimientos Petrolíferos Fiscales Bolivianos’un (YPFB), akaryakıt ithalatında ödeme aracı olarak kripto kabul etmesine hükümetten izin çıkmıştı. Bu hamle, ülkede gittikçe derinleşen döviz sıkıntısına ve ithalat krizine karşı atılmış stratejik bir adım olarak değerlendiriliyor.
Döviz rezervlerinde çöküş ve USDT ile etiketlenen fiyatlar
Bolivya’nın döviz rezervleri son on yılda dramatik bir şekilde azalarak, Temmuz 2014’teki 12,7 milyar dolarlık seviyesinden Nisan 2025’te sadece 165 milyon dolara düştü. Bu dramatik düşüş Bolivya ekonomisinin dışa bağımlılığını ve kırılganlığını gözler önüne sererken, kripto paralar giderek daha cazip bir sığınak haline geliyor. Ülkedeki bazı perakende mağazalarının temel ihtiyaç ürünlerini Tether (USDT) ile fiyatlandırmaya başlaması, bu dönüşümün ne kadar tabana yayıldığını gösteriyor.
Her ne kadar Bolivya’nın resmi para birimi olan Boliviyano hâlâ en yaygın kullanılan para birimi olsa da halkın önemli bir kesimi satın alma gücünün düşeceği endişesiyle ABD dolarına ya da daha istikrarlı kabul edilen kripto varlıklara yöneliyor.
Siyasi belirsizlikte kripto yolu
Kripto para dostu adımların zamanlaması, ülkenin 17 Ağustos’ta gerçekleştireceği kritik genel seçimlerle örtüşüyor. Sosyalist hükümetin 2005’ten bu yana sürdürdüğü iktidarının sona erebileceği yönünde beklentiler bulunuyor. Hiçbir aday ilk turda %50'nin üzerinde oy alamaz ya da %40 oyla ikinci sıradaki adaya en az 10 puan fark atamazsa, ikinci tur seçimler 19 Ekim'de yapılacak.
Tahmin platformu Polymarket'e göre ilk turda herhangi bir adayın seçimi doğrudan kazanma olasılığı yalnızca %5. Bu tablo, ülkede siyasi belirsizlik ortamında kripto varlıkların güvenli liman olarak öne çıkabileceğini gösteriyor.