Elon Musk, Amerika’nın en zengin isimlerinden biri olarak, birçok kişi tarafından (aralarında eski ABD Başkanı Donald Trump da dahil) maliyetleri azaltma konusunda dahiyane bir yeteneğe sahip biri olarak görülüyor. Bu nedenle Trump, Musk ve Vivek Ramaswamy’yi hükümetin harcamalarını ciddi şekilde azaltmaya yönelik planlar hazırlamaları için görevlendirdi.
Ancak Musk’ın, iki yıl önce kontrolünü satın alıp çalışanlarının %80’ini işten çıkardığı ve önceki adıyla Twitter olarak bilinen X platformuna yönelik uygulamalarına bakıldığında, maliyet düşürme çabalarının kendisi ve 19 yatırımcısı için tam anlamıyla bir finansal felakete dönüştüğü görülüyor.
Twitter’dan Amerika’ya: Musk’ın Yöntemleri
Musk’ın X’te gerçekleştirdiği hamleleri anlamak önemli; çünkü X’te denediklerini Amerika’da da uygulamaya çalışabilir.
Önce bir hatırlatma:
Elde bulunan en son verilere göre, Musk ve ortak yatırımcıları, Twitter’ı devralmaları sonucunda 25 milyar dolardan fazla kayıp yaşadı. Evet, yanlış duymadınız: 25 milyar dolar.
X’in özel bir şirket olması nedeniyle finansal sonuçlarını yayınlamıyor olabilir, ancak bu bilgileri Fidelity yatırım fonlarından öğrenmek mümkün. Fidelity, X’teki yatırımlarını maliyet değerine değil, piyasa değerine göre değerlendirmek zorunda. Çünkü yatırım fonu hisseleri, net aktif değerine göre alınıp satılıyor.
Fidelity’nin raporlarına göre, Twitter’ın X’e dönüştüğü Ekim 2022’den bu yana, fonlarının X’teki hisselerinin değeri neredeyse %80 oranında düştü. Örneğin, Fidelity Contrafund (FCNTX), Twitter’ı 2022’de 53,5 milyon dolar olarak değerlendirirken, 30 Eylül 2024 itibarıyla bu değeri yalnızca 11,4 milyon dolar olarak belirtti. Bu, %78,7’lik bir değer kaybına karşılık geliyor.
Kaybın Büyüklüğü
Twitter’ın satın alınması 46,5 milyar dolarlık bir anlaşmaydı. Bunun 44 milyar doları hissedarlara ödenirken, 2,5 milyar doları işlem masraflarına ayrıldı. Musk ve yatırımcıları devralma için 33 milyar dolar sermaye koydu; geri kalan 13,5 milyar dolar ise borç olarak alındı.
Bu 33 milyar dolarlık sermayenin %78,7’sini kaybettiklerini düşündüğümüzde, Musk ve ortak yatırımcılarının toplam zararı yaklaşık 26 milyar dolar olarak hesaplanıyor. Bu zararın yaklaşık 20,4 milyar doları Musk’a, geri kalan 5,6 milyar doları ise diğer yatırımcılara ait.
Büyük Sorular
Musk’ın X’te iş gücünün %80’ini azaltmasının, yatırımcılar için yaşanan bu %80’lik kayıpla doğrudan bağlantılı olduğunu kesin olarak kanıtlamak mümkün değil. Ancak çalışanların bu denli azaltılması ve ardından X’in piyasa değerindeki çöküş, Musk’ın aynı yöntemleri ABD hükümetine uygulamaya çalıştığında benzer sonuçlardan kaçınılabilir mi sorusunu gündeme getiriyor.
Herkes bu soruyu kendi perspektifinden yanıtlayabilir. Ancak, Elon Musk’ın zamanımızın en başarılı girişimcilerinden biri olduğu tartışmasız bir gerçek olsa da, X’in finansal durumu bu soruya “hayır” yanıtını verdiğini düşündürüyor.
