ABD Başkanı Donald Trump ve Çin Devlet Başkanı Xi Jinping, Güney Kore’nin Busan kentinde yaklaşık 90 dakika süren zirveyi tamamladı. Görüşme, iki ülke arasındaki ticaret gerilimlerini hafifletmek ve stratejik iş birliğini güçlendirmek amacıyla düzenlendi.
Ticaret ve tarife düzenlemeleri
Toplantıda uzun süredir gündemde olan tarife ve ihracat kontrolü konuları masaya yatırıldı. Trump, Çin mallarına uygulanan %20’lik tarifelerin bazı kimyasal ve kritik ürünler için azaltılmasını önerdi. Çin tarafı ise ABD ve müttefik üreticilerin yüksek teknoloji ürünleri için gerekli kritik minerallere erişimini güvence altına alacağını taahhüt etti. Analistler, bu adımın ABD-Çin ticaretinde kısa vadeli rahatlama sağlayabileceğini, ancak kapsamlı bir çözüm için daha fazla görüşmeye ihtiyaç duyulduğunu belirtiyor.
Nadir toprak elementleri
Stratejik öneme sahip nadir toprak elementleri ve kritik mineraller, görüşmede öne çıkan bir diğer başlık oldu. Çin, ihracat lisanslama rejimini en az bir yıl erteleyeceğini ve bu süre zarfında programı yeniden değerlendireceğini açıkladı. Bu, ABD ve müttefik üreticilerin akıllı telefon, jet motoru ve diğer yüksek teknoloji ürünleri için kritik hammaddelere erişimini güvence altına almayı hedefliyor.
TikTok ve tarım
Xi, ByteDance Ltd.’nin TikTok’un ABD operasyonlarının Trump yönetimi tarafından kurulan Amerikan konsorsiyuma satışı için onay verdi. Ayrıca Çin, soya fasulyesi alımlarına devam ediyor, Amerikan mahsulünün en az iki kargosunu sevkiyat için ayırdı. Bu durum, Trump’ın tarım tabanına yönelik önemli bir siyasi kazanım olarak değerlendiriliyor.
Rusya ve Küresel Güvenlik
Trump, Xi’ye Rusya’nın Ukrayna’daki savaşına desteğini azaltma çağrısı yaptı ve ABD’nin çift kullanımlı ürün ihracatına ilişkin kısıtlamaların uygulanmasını talep etti. Görüşmede ayrıca Gazze ve Güneydoğu Asya’daki çatışmalar ele alındı. Xi, Trump’ın bu bölgelerde barış sağlama çabalarını övdü ve iki ülkenin “büyük güçler olarak sorumluluklarını birlikte omuzlayabileceğini” vurguladı.
Tayvan meselesi
Tayvan konusu görüşmede ele alındı, ancak Trump, gerilimi tırmandırmak istemediklerini belirtti. Çin, ABD’den Tayvan’ın bağımsızlığına karşı resmi bir açıklama talep etti.
Analistler ne Ddyor?
Uzmanlar, toplantının ticaret ve stratejik konularda pozisyonların netleştiği, ancak kapsamlı bir anlaşmadan uzak bir zirve olduğunu belirtiyor. Nadir elementler ve kritik minerallerle ilgili kararlar, özellikle teknoloji ve savunma alanlarında uzun vadeli etkiler yaratabilir. TikTok onayı ve tarım alımları ise Trump için kısa vadeli siyasi kazanım sağladı.
