Ethereum çekirdek geliştiricileri, ağın bir sonraki büyük güncellemesi olan Fusaka hard fork’unu 3 Aralık’ta devreye alma kararı aldı. Toplam 12 EIP içeren bu yükseltme, ağın ölçeklenebilirliğini artırmayı, güvenliği güçlendirmeyi ve işlem maliyetlerini düşürmeyi hedefliyor. Fusaka, Ethereum’un daha verimli hale gelmesini sağlayacak en kapsamlı güncellemelerden biri olarak görülüyor.
Blob kapasitesi iki katına çıkacak
Fusaka’nın devreye girmesinin ardından blob kapasitesinde ciddi bir artış planlanıyor. İlk kapasite artışı 17 Aralık’ta, ikinci ise 7 Ocak 2026’da yapılacak. Bu iki hard fork sonucunda blob kapasitesi mevcut seviyesinin iki katından fazlasına çıkacak. Ethereum topluluğuna göre blob sayısı ilk etapta maksimum 15, ikinci aşamada ise 21 olarak ayarlanacak. Toplamda beş Blob-Parametre Sadece (BPO) güncellemesiyle birlikte ağın güvenli ve kademeli şekilde ölçeklenmesi sağlanacak. BPO güncellemeleri yalnızca parametre değişiklikleri içerdiği için istemci tarafında herhangi bir güncelleme gerektirmiyor.
Blok dışında büyük veri setlerini saklayan “blob” yapısı, özellikle layer-2 ağlarının verimliliğini artırıyor ve işlem maliyetlerini düşürüyor. Dencun güncellemesinden bu yana blob kullanımında gözle görülür bir artış var. Mart 2023’te blok başına ortalama blob sayısı 0,9 iken bu rakam bugün 5,1’e yükselmiş durumda.
Testnetler, kod denetimi ve güvenlik
Fusaka güncellemesi öncesinde üç farklı halka açık testnet denemesi yapılacak. Bu testler Ekim başından Kasım ortasına kadar sürecek. Ayrıca Ethereum Vakfı, olası güvenlik açıklarını tespit edebilmek için dört haftalık bir kod denetim programı başlattı. Bu program kapsamında hataları tespit eden geliştiricilere toplamda 2 milyon dolarlık ödül dağıtılacak. Fusaka, Mayıs ayında devreye alınan Pectra güncellemesinin ardından gelen en önemli yükseltme olacak. Pectra ile validator stake limiti yükseltilmiş, hesap soyutlama (account abstraction) hayata geçirilmiş ve layer-2 ağları daha verimli hale getirilmişti.
Staking çıkış kuyruğunda rekor
Ethereum tarafında dikkat çeken bir diğer gelişme ise staking çıkış kuyruğunun rekor seviyeye ulaşması oldu. Geçtiğimiz hafta 2,6 milyon ETH, yaklaşık 12 milyar dolar değerinde, validator’lar tarafından çıkış kuyruğuna alındı. Bu rakam, Ethereum tarihindeki en yüksek çıkış talebini temsil ediyor. Öte yandan staking havuzuna giriş kuyruğu ise dört haftanın en düşük seviyesine indi. Bu durum, unstake edilen ETH’lerin satış baskısı yaratabileceğine dair endişeleri artırıyor.
Ethereum kurucu ortağı Vitalik Buterin, konuya ilişkin yaptığı açıklamada çıkış kuyruğunun uzunluğunun protokol için gerekli olduğunu savundu. Buterin’e göre bu limitin düşürülmesi zinciri “çok daha az güvenilir” hale getirebilir. Öte yandan Galaxy Digital’ın DeFi Başkanı Michael Marcantonio ise bu bekleme süresini “endişe verici” olarak nitelendirdi.
