Dünya çapında kapsama alanını genişletmeyi amaçlayan World Mobile, insansız hava araçlarını (drone) kullanarak stratosferden kablosuz internet hizmeti sunacak blok zincir tabanlı 5G ağını duyurdu. Endonezya merkezli telekom operatörü Protelindo ile iş birliği yapan şirket, “World Mobile Stratospheric” adını verdiği bu girişimle geleneksel iletişim altyapısının erişemediği bölgelerde bağlantı sorununu çözmeyi hedefliyor. Hidrojenle çalışan dronelar, 60.000 feet yükseklikte görev yaparak tek bir araçla 15.000 kilometrekarelik bir alanı kapsayabiliyor ve 450 yönlendirilebilir sinyal ışını kullanıyor.
Uydulardan daha hızlı ve daha ucuz
World Mobile’ın İş Geliştirme Direktörü Charles Barnett’in açıklamasına göre bu ağ yalnızca 6 milisaniyelik gecikme süresine sahip. Bu performansıyla uydu tabanlı iletişim sistemlerinden 18 kata kadar daha ucuz veri iletimi sağlıyor. Şirket, 98,3 milyar dolarlık küresel hava tabanlı iletişim pazarında pay sahibi olmayı hedeflerken, aynı zamanda mevcut karasal altyapısını da sürdürüyor. Dünya genelinde hizmet veremeyen bölgelerde “decentralized physical infrastructure network” (DePin) modeli ile bağımsız sağlayıcıları bir araya getirerek kapsama alanını artırıyor.
Teknik ve regülasyon zorlukları
Stratosferde telekom altyapısı kurmak, ciddi teknik ve yasal engeller barındırıyor. 56 metre kanat açıklığına sahip ve dört ton ağırlığındaki bu dronelar, dokuz gün boyunca havada kalacak şekilde tasarlandı. Hafif ve dayanıklı yapısı maksimum yakıt verimliliği sağlarken, atmosferin alt katmanlarındaki hava koşullarına karşı da direnç göstermeli. 60.000 feet yükseklikte hava daha sakin olsa da kozmik radyasyon ve güneş ısısı, elektronik donanım için risk oluşturuyor. Ayrıca ABD Federal Havacılık İdaresi (FAA) ve Avrupa Havacılık Emniyeti Ajansı (EASA) gibi kurumların insansız hava araçları için belirlediği standartlara uyum sağlanması gerekiyor.
Rakipler ve pazar stratejisi
World Mobile, hem merkeziyetsiz kablosuz ağ projeleri hem de uydu tabanlı internet sağlayıcılarıyla rekabet ediyor. Helium Mobile, dağıtılmış kablosuz düğümler ve AT&T gibi büyük operatörlerle iş birlikleri sayesinde kapsama alanını genişletiyor. Elon Musk’ın Starlink’i uydu aracılığıyla uzak bölgelere internet sağlıyor. Barnett, Starlink’in donanım gerektiren bir sistem olduğunu ve daha çok tamamen bağlantısı olmayan alanlara uygun olduğunu, World Mobile Stratospheric’in ise mobil kullanıcı yoğunluğu yüksek bölgelere odaklandığını belirtiyor.
