Ethereum kurucu ortağı Vitalik Buterin, ETHCC 2025 konferansında yaptığı konuşmada kripto ekosistemine yön verenlere güçlü bir mesaj verdi:
“Kripto alanını büyütmek kendi başına bir iyilik değildir. Mesele, doğru olanı inşa etmektir.”
Buterin’in konuşması teknik detaylardan çok felsefi bir çerçeveye odaklandı. Ona göre, merkeziyetsizlik yalnızca bir pazarlama terimi değil kullanıcı özgürlüğünü mümkün kılan temel bir ilke.
Konuşmasında özellikle Layer-2 projelerindeki arka kapılar, merkeziyetsiz borsalardaki şeffaflık sorunları ve kullanıcı arayüzlerinin sunucu tarafında kolayca manipüle edilebilmesi gibi yapısal eksiklere dikkat çeken Buterin, bu tür sorunlara karşı “IPFS üzerinden statik HTML ile değiştirilemeyen arayüzler” önerisinde bulundu.
Gizlilik ve yönetişim konularında ise yüzeysel çözümlere karşı uyardı. Buterin’e göre, oy hakkının açık artırmaya çıkarıldığı yönetişim sistemleri ya da baskı altında bozulabilen kimlik doğrulama çözümleri, kriptonun temel değerleriyle çelişiyor:
“Gizlilik, sonradan eklenen bir özellik değil, sistemdeki bir hatayı ortadan kaldırma meselesidir.”
Konuşmasının sonunda dayanıklılığı bir mihenk taşı olarak tanımlayan Buterin, şu soruyu ortaya attı:
“Bir şirket ortadan kaybolursa, kullanıcılar hala varlıklarına erişebiliyor mu?”
Buterin, sektörde çalışan geliştiricileri ilkelerden uzaklaşmamaya, özgürlük, direnç ve gerçek merkeziyetsizlik gibi değerleri tekrar merkeze almaya çağırdı.
